Հոգե-մտաւոր

ՆԱԽԱՊԱՇԱՐՈՒՄՆԵՐ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Նախապաշարումները յառաջդիմութեան ամենամեծ արգելքներն են։ Արդարեւ, նախապաշարուած՝ կանխակալ եւ առանց ստոյգ գիտութեան կազմուած սխալ կարծիքներէ, անհիմն հաւատալիքներէ ազատուիլ շատ դժուար է։

Ո՛Չ ԹԷ ՆԻՒԹԱԿԱՆԻՆ ՆՊԱՏԱԿԸ՝ ԱՅԼ ՆՊԱՏԱԿԻՆ ՆԻՒԹԱԿԱՆԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն մօտաւորապէս 150 տարիներ առաջ՝ 1880-ական թուականներուն Հայաստանի մէջ մեծահարուստ աղաներու կողմէ կը հիմնուի որբանոց մը. այդ որբանոցին շուրջ կը հաւաքուին զարգացած դասակարգէ մարդիկ եւ բարձրագոյն կրթութիւն ունեցող ուսուցիչներ, սակայն հակառակ նիւթական լայն հնարաւորութեան՝ որբանոցը կը յաջողի գործել ընդամէնը երեք տարի. սրբազան այդ առաքելութիւնը կը ստանձնէ աղքատ ու կոյր ուսուցիչ մը, որ հակառակ աչազուրկ չքաւոր ըլլալուն, կը յաջողի կանգուն պահել որբանոցը աւելի քան քսան տարի:

ՄԻՍԱՔ ՄԵԾԱՐԵՆՑԻ ՆԱՄԱԿՆԵՐԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Միսաք Մեծարենց (1886-1908) իր մտերմական նամակները ընդհանրապէս ստորագրած է «Շաւասպ», որ իր գրական սկզբնաւորութեան շրջանի ծածկանունն է. Շաւասպ Ծիածան։

ՄՇՏԱՊԷՍ ՈՒ ԲԱՐՈՅԱՊԷՍ ԳԱՂԹԱԿԱՆՆԵՐՍ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Անյագ ծարաւով մը կը շարունակեմ ընթերցել Մատթէոս Մամուրեանի «Անգլիական նամականի կամ Հայու մը ճակատագիրը» աշխատութիւնը. մէկ մէկ կ՚ուզեմ գոցել գիրքը եւ չշարունակել, աւելիով ականատես չըլլալու հայ ժողովուրդի դժբախտութեան, որ փաստօրէն վերջին տասնամեակներուն յատուկ չէ:

ԸՆՏԱՆԻՔ ԵՒ ԱՐԻՒՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Արիւնակցութիւն» consanguinitas կը կոչուի այն ազգակցութիւնը՝ որուն անդամները իրարու կապուած են համարիւնութեան կապով, այսինքն՝ ծնունդի միջոցով սերած են անոնք կամ յաջորդաբար մէկը միւսէն եւ կա՛մ զանազան ճիւղերով ընդհանուր նախահօրէ կամ բունէ. truncus։ Ուրեմն բոլոր արիւնակիցները իրարու հետ ունեցած կապով կը կազմեն «շարք» կամ «գիծ». Linea։