ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Ժողովարանին մէջ մարդ մը կար, որ պիղծ ոգի ունէր իր ներսիդին, որը աղաղակեց ըսելով.- Թող տուր, դուն մեզի հետ ի՞նչ բան ունիս, Յիսո՛ւս Նազովրեցի. միթէ մեզ կորսնցնելո՞ւ եկար։ Գիտեմ թէ ո՛վ ես՝ Աստուծոյ Սուրբը։ Յիսուս սաստեց՝ ըսելով.- Պապանցէ ու ել ատկէ». (ՄԱՐԿ. Ա 23-25)։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Արդէն իսկ հասած ենք Պարոյր Սեւակի «Որդուս» բանաստեղծութեան 4-րդ գլուխը, ուր բանաստեղծը կը յորդորէ, թէ ինչպէ՞ս պէտք է ապրիլ աշխարհի մէջ. նախապէս բոլոր գրածները աչքի առջեւ ունենալով, Սեւակ կը յորդորէ.
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ինքնաճանաչութիւնը ընտիր յատկութիւն մըն է՝ որ պէտք է ամէն անհատ մշակէ իր մէջ։ Արդարեւ, առանց ինքնաճանաչութեան ուրիշը ճանչնալ՝ օտարը հասկնալ գրեթէ անկարելի՛ է։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Պարոյր Սեւակ իր «Որդուս» բանաստեղծութիւնը կը բաժնէ հինգ մասերու եւ մենք այսօր արդէն իսկ կը փորձենք վերլուծել բանաստեղծութեան երրորդ մասը, ուր առաւելաբար բանաստեղծը կը խօսի բարոյական արժէքներու մասին: Այս բաժինը Պարոյր Սեւակ կը յատկացնէ ազնուութեան.
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ե. դարու Հայոց գրականութեան կրօնական ազդեցութիւնը ժամանակի պահանջքի բնական արգասիքն էր. տառերու գիւտով Ս. Սահակ Պարթեւ եւ Ս. Մեսրոպ Մաշտոց Վարդապետը կամեցան հայ ժողովուրդը կրօնապէս կրթել, քրիստոնէական բարոյական գաղափարները անոր մէջ հաստատել, եւ անոնք իրենց նպատակին հասան
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Տարօրինակ բան է չէ՞ բանաստեղծութիւնը. ընդամէնը մի քանի էջերու մէջ արձանագրուած բառեր կարելի կ՚ըլլայ մի քանի տասնեակ էջերու մէջ բացատրել եւ հո՛ն է բանաստեղծութեան հիմնական արժէքը. բանաստեղծութիւնը անկատար արուեստ մըն է, որ ընթերցողը ի՛նք աւարտին պիտի հասցնէ, այդ բառերն ու ապրումները յարմարեցնելով իր հոգիին ու ապրումներուն. մենք կը փորձենք վերլուծել Պարոյր Սեւակի բանաստեղծութիւնը, սակայն նոյն տողերն ու խօսքերը իւրաքանչիւրիս համար կրնայ տարբեր իմաստ մը ունենալ եւ այդ ապրումներուն մէջ է, որ իրար կը հանդիպին ընթերցողն ու բանաստեղծը. այդ յոյզերու հասարակաց գիծն է, որ գրողը կը դարձնեն բանաստեղծ:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Խօսիլը պահանջք մըն է, իսկ լռելը՝ արուե՛ստ»։ Այսպէս կ՚ըսէ Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832)։
Արդարեւ, նախընտրելի է լռել, քան թէ անիմաստ եւ աննպատակ խօսիլ՝ դատարկախօսութեամբ զբաղեցնել մարդիկ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Բանաստեղծները ունին իւրայատկութիւն մը, որ զիրենք կը տարբերէ սովորական մարդոցմէ. անոնց ներաշխարհը հարուստ է խորութեամբ եւ ստեղծագործութեամբ, ինչ որ առիթ կու տայ, որպէսզի անոնք աշխարհը դիտեն ու մեկնաբանեն այնպէս՝ ինչ որ տրուած չէ սովորական մարդոց:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Չկայ մէկը, որ ճրագը վառէ եւ ամանի մը տակ կամ մահիճին ներքեւ դնէ, հապա աշտանակի վրայ կը դնէ, որպէսզի ներս մտնողները լոյս տեսնեն». (ՂՈՒԿ. Ը 16)։
Ճշմարտութիւնը ծածկել անհնա՛ր է, քանի որ ան ինքզինք կը յայտնէ անպայման լոյսի մէջ, եւ կա՛յ միշտ լոյսը, եւ ուրեմն ճշմարտութիւնն ալ միշտ ակնյայտ է։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Բանաստեղծութիւնը գրականութեան գագաթնակէտը կը նկատուի, սակայն իրականութեան մէջ ան կը գերազանցէ գրականութեան էջերը եւ կը դառնան ներհայեցողութեան լաւագոյն միջոց, ըմբռնելու համար ներքին ապրումներն ու զգացումները:
