Հոգե-մտաւոր

ՏԱՐԵՑՆԵՐՈՒ ՅԱՐԳԱ՛ՆՔ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Անտարակոյս, արուեստ մըն է իմաստութեա՛մբ ապրիլ եւ ծերութեան մէջ իսկ երիտասարդական ցոլք, խանդ, եռանդ եւ աւիւն ունենալ։ Արդարեւ, ընդհանրապէս կ՚ընդունուի, թէ կարեւորը երկար ապրիլը չէ՛, այլ՝ լա՛ւ ապրիլ, օգտակար ապրիլ եւ ի վերջոյ իր նպաստը բերել մարդկութեան, գոնէ իր անմիջական շրջանակին։

ՈՒԺԻ ԽՆԱՅՈՂՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ինչպէս ճարտարարուեստի եւ առեւտրական ձեռնարկութիւններու մէջ, նոյնպէս ալ բարեսիրական եւ եկեղեցական գործառնութիւններու մէջ յաջողութեան եւ արդիւնաւորութեան էական պայման է ուժի խնայողութիւն եւ կեդրոնացում։

ՅԻՍՈՒՍԻ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Օրհնեալ է Աստուած, մեր Տիրոջ Յիսուս Քրիստոսի Հայրը, որ իր առատ ողորմութեամբ մեզ վերստին ծնաւ, որպէսզի Յիսուս Քրիստոսի մեռելներէն յարութիւն առնելովը ունենանք կենդանի այն յոյսը՝ թէ պիտի ժառանգենք անկեղծ, անարատ եւ անթառամ կեանքը, որ երկինքի մէջ պահուած է ձեզի համար։

ԱՇՈՒՂՆԵՐ՝ ՄԻՆԱՍ ԹՈԽԱՏՑԻ ԵՒ ԱՌԱՔԵԼ ՍԻՒՆԵՑԻ ՆԱԵՒ ԱՇՈՒՂ ՅՈՎՍԷՓ ՍԵԲԱՍՏԱՑԻ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մինաս Թոխատցի աշուղը՝ Լեհաստանի Իլվով (Լէմպէրկ) քաղաքէն, ապրած ԺԶ դարուն վերջերը, առաջին երգիչն է՝ որ յօրինած է երգիծական տաղեր։ Թոխատցի հայ գրականութեան մէջ երգիծական սեռին առաջին մշակը կը նկատուի։
Երգիծող եւ կատակաբան աշուղը հիւսած է սրամիտ եւ հեգնախառն տաղեր հերիսայի, ճանճերու, ծխախոտի եւ ակռայի ցաւի մասին։

ԱՍՏՈՒԱԾ ԼՈ՛ՅՍ Է

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Վասնզի ո՞վ առաւօտին հասնելով, լոյսին ծագած պահուն կը վախնայ թէ պիտի մութ ըլլայ» (ՆԱՐԵԿ Բան ԺԷ)։ Եւ հոն ուր լոյս կայ, հոն խաւար չկա՛յ, որովհետեւ լոյսը կը փարատէ, կը ցրուէ, կը չքացնէ ամէն խաւար։

ԲՆՈՒԹԵԱՆ ԴԷՄ ՄԱՐԴԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Գիտութիւնը երբեք «օրէնք»ը խափանելու կամ փոխելու չի ձգտիր, որովհետեւ բացարձակապէս անկարելի է այդ, այլ կը ձգտի ինքզինք անոր յարմարցնելու, անոր հետ համերաշխ գործելու, եւ մէկ խօսքով՝ անոր բացարձակ հեղինակութիւնը, իշխանութիւնը ճանչնալու, եւ անոր հպատակելու։ Բնական օրէնքներու գերիշխանութենէն ազատագրուելու միակ կերպն է անոնց հպատակիլ։

ՏԻՐԱՆ ՉՐԱՔԵԱՆ (ԻՆՏՐԱ) (1875 - 1921) - Բ -

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ստորեւ, կը շարունակենք ներկայացնել Տիրան Չրաքեանի «Ինտրա» բանաստեղծական-մտածողական շունչով գրուած արձակներէն նմոյշ մը։
Հատուածը կը ներկայացնենք բնատիպին բոլորովին հաւատարիմ մնալով։ Արդարեւ, Ինտրա յաճախ բառերը ձեւափոխած է ազատօրէն՝ յստակ նպատակով։ 

ՏԻՐԱՆ ՉՐԱՔԵԱՆ (ԻՆՏՐԱ) (1875 - 1921) - Ա -

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Տիրան Չրաքեան (1875-1921) ծանօթ է՝ «Ինտրա» ծածկանունով, ծնած է Կ. Պոլիս, ուսումը ստացած է Պոլսոյ հայկական վարժարաններուն, ապա՝ Պոլսոյ եւ Փարիզի գեղարուեստից դպրոցներուն մէջ, իբր նկարիչ։

Էջեր