Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Եթէ ուշադրութեամբ դիտուի բնութիւնը, պիտի տեսնուի որ հոն ամէն ինչ յարաբերական է։ Երեւոյթներ թէեւ կը նմանին իրարու, բայց երբեք նոյնը չեն, անոնք իրարմէ կը տարբերին էապէս։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բարոյական ընտրանքի մը դէմ դիմաց դրուած՝ մարդուն խիղճը կրնայ կազմել կա՛մ ուղիղ դատաստան մը, հաշտ՝ բանականութեան եւ աստուածային օրէնքին հետ, կա՛մ ընդհակառակը կազմել թիւր դատաստան մը՝ որ կը հեռանայ անոնցմէ։ Ուստի, մարդը երբեմն կը հակադրուի կացութիւններու, որոնք բարոյական դատաստանը կը դարձնեն նուազ ապահով եւ որոշումը՝ դժուա՛ր։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդէն Աստուծոյ տրուած հաւատքի պատասխանը՝ մարդկային ըլլալու համար, պէտք է «ազատակամ» ըլլայ, հետեւաբար, ոչ ոք պէտք է հարկադրել հակառակ իր կամքին հաւատքը ընդգրկելու. արդարեւ հաւատքի արարքը իր բնոյթով «կամաւո՛ր» է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բարոյական կեանքը հոգեւոր պաշտամունք մըն է։ Արդարեւ կարեւորը կեանքը երկար ապրիլը չէ, այլ արդիւնաւոր, պտղաբեր եւ օգտակար ապրիլն է։ Մարդուս կեանքը իմաստ կը գտնէ իր նմաններուն երջանիկ կեանքով, ինչ որ կարելի է մարդասիրութեան եւ իրերօգնութեան ոգիի մը գործադրութեամբ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ճշմարտութիւնը խօսիլ դիւրին չէ ժամանակի մը մէջ, ո՛ւր ճշմարտութիւնը կը նշանակէ ստախօսներու կողմէ՝ թշնամութի՛ւն։ Արդարեւ, Քրիստոսի Ճշմարտախօսութեան վարձատրութիւնը եղաւ մա՛հ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սուրբ Սարգիս ծնած էր քրիստոնեայ ընտանիքի մը մէջ, Կապադովկեան Կեսարիոյ Գամիրք գաւառին մէջ։ Ան եղած էր զինուորական եւ Կոստանդիանոս կայսրի շրջանին՝ անոր թագաւորութեան միջոցին հասած էր մինչեւ ստարատեգութեան, այսինքն՝ զօրապետութեան, զօրավարի աստիճանին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդիկ ընդհանրապէս մէկու մը արժէք կու տան իր արտաքինը նկատի ունենալով, զոր օրինակ, իր ասպարէզին համեմատ եւ շատ անգամ կ՚անտեսեն բուն իսկ «անձ»ը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սուրբ Գիրքի շատ խօսքերը կը պարզուին բնական պատմութեան զանազան ճիւղերուն վերաբերեալ տեղեկութիւններով միայն։ Զոր օրինակ, (Բ ՕՐՆ. ԼԲ 11-13) համարներուն մէջ խնամքը զոր Աստուած ունի իր ժողովուրդին վրայ՝ կը նմանցուի այն խնամքին, զոր արծիւը ունի իր ձագերուն վրայ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Այն բոլոր ժամանակները՝ որ կեանքի ընթացքին մարդ կ՚ապրի, անոնց վրայէն սրարշաւ կը թաւալի, մեծ եւ փոքր խոռոչներով ծածկուած են։ Այն խոռոչները՝ որ կեանքի ձմեռը թողած է ժամանակի ընթացքին։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հրեաներ ունէին շատ սովորութիւններ. զոր օրինակ՝ Տաղաւարահարաց տօնին վերջին օրը ժողովուրդը ջուր կը հանէր Սելովամի աւազանէն, որու ջուրը կը բխէր Տաճարին մօտ ապառաժէ մը։ Այս ջուրին մէկ մասը կը խմէին՝ ցնծութեան ձայներով երգելով Եսայի Մարգարէի սա խօսքը. «Ուրախութեան ջուր պիտի քաշէք փրկութեան աղբիւրներէն». (ԵՍ. ԺԲ 3), մնացորդը կը թափուէր երեկոյեան զոհին վրայ։