Հոգե-մտաւոր

ՉԱՓԱԶԱՆՑՈՒԹԻՒՆՆԵՐ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մար­դիկ, ընդ­հան­րա­պէս, ի­րենց փոխ­յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րուն մէջ չափ ու կշի­ռով չեն վա­րուիր։ Եւ առ­հա­սա­րակ, գի­տակ­ցա­բար կամ ան­գի­տակ­ցա­բար կը շա­հա­գոր­ծեն, չա­րա­չար կը գոր­ծա­ծեն բա­րեա­ցա­կա­մու­թիւն­նե­րը եւ թոյլ­տուու­թիւն­նե­րը ի­րենց շուր­ջին­նե­րուն։ 

ԱՍՏՈՒԱԾԱՇՈՒՆՉԻՆ ՄԷՋ «ՏԱՃԱՐ»Ը

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աս­տուա­ծա­շունչ մա­տեա­նի մէջ «Տա­ճար» բա­ռը միշտ կը վե­րա­բե­րի Ե­րու­սա­ղէ­մի տա­ճա­րին՝ որ Քրիս­տո­սէ ա­ռաջ 10-րդ դա­րու կէ­սե­րուն շի­նուե­ցաւ Սո­ղո­մո­նի կող­մէ, եւ բա­բե­լո­նա­ցի­նե­րուն կող­մէ ա­ւե­րուե­ցաւ Քրիս­տո­սէ ա­ռաջ 587 թուա­կա­նին։ Ա­ւե­լի վերջ երկ­րորդ ան­գամ դար­ձեալ շի­նուե­ցաւ Բա­բե­լո­նի գե­րու­թե­նէն վե­րա­դար­ձող­նե­րու կող­մէ, Քրիս­տո­սէ ա­ռաջ 520-516 թուա­կան­նե­րուն։

ՀԱՅ Ե­ԿԵ­ՂԵՑ­ՒՈՅ ԺՈ­ՂՈՎ­ՆԵ­ՐԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հայ Ե­կե­ղե­ցա­կան ժո­ղով­նե­րով հաս­տա­տուած կա­նոն­ներ կը կազ­մա­ւո­րեն ու կը կա­նո­նա­ւո­րեն ե­կե­ղե­ցա­կան ընդ­հա­նուր հա­մա­կար­գը։ Ար­դա­րեւ կա­րե­լի չէ, որ ո­րե­ւէ հաս­տա­տու­թիւն եւ կազ­մա­կեր­պու­թիւն գո­յա­պահ­պա­նուի եւ գո­յա­տե­ւէ ա­ռանց կա­նո­նի։

ԵՍԱՍԻՐՈՒԹԻՒՆ ԵՒ ՍԷՐ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սի­րոյ ա­մե­նէն ան­պատ­շաճ ու ան­յար­մար գոր­ծա­ծու­թիւ­նը կը տես­նուի «ե­սա­սի­րու­թիւն» բա­ռին մէջ՝ ուր ո՜ր­քան խորթ կ՚ե­րե­ւի «սէր»ը հոն։ Ար­դա­րեւ ե­սա­սի­րու­թիւ­նը բո­լո­րո­վին հա­կադ­րու­թիւն մըն է սի­րոյ, բայց հոն կը յայտ­նուի որ­պէս բա­ղադ­րիչ այդ ան­հա­ճոյ բա­ռին։

ԾԱՂԻԿՆԵՐՈՒ ՆԵՐՇՆՉԱԾԸ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Կի­րա­կի ա­ռա­ւօտ, կա­նուխ ժա­մե­րուն, նստած գողտ­րիկ, գե­ղե­ցիկ ե­կե­ղեց­ւոյ նստա­րան­նե­րուն վրայ, կը դի­տեմ Սուրբ Խո­րա­նը։ Այդ պա­հը այն խորհր­դա­ւոր պահն է՝ երբ ա­ռան­ձին մտա­ծե­լու, խորհրդա­ծե­լու եւ ապ­րե­լու ա­ռի­թը ու­նիմ վե­հա­գոյն ճշմար­տու­թիւ­նը, կ՚ամ­փո­փուիմ եւ կը վե­րա­նամ, մտա­պէս կը յափշ­տա­կուիմ երբ կը մտա­ծեմ, որ քիչ յե­տոյ այդ նոյն Սուրբ Խո­րա­նին վրայ պի­տի կա­տա­րուի աշ­խար­հի ամ­բողջ պատ­մու­թեան ե­զա­կի զո­հա­բե­րու­մը՝ նուի­րու­մը եւ պի­տի ապ­րուի կեան­քի աննման ճշմար­տու­թիւ­նը… ան­ձայն, հա­մեստ այդ Սուրբ Սե­ղա­նին վրայ։

ՀԱՒԱՏՔԸ՝ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹԻ՛ՒՆ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հա­ւատ­քի մա­սին յա­ճախ կը խօ­սինք՝ ի՛նչ որ բնա­կան է, քա­նի որ հա­ւատ­քը՝ պայ­մա­նա­կան անհ­րա­ժեշ­տու­թիւն մըն է, ան քրիս­տո­նէա­վա­յել գոր­ծու­նէու­թի՛ւնն իսկ է։ Հա­ւատ­քը ա­մէն պահ մե­զի հետ է՝ կեան­քին հետ հա­մըն­թաց կը քայ­լէ մե­զի հետ։

ՄԱՏԱՂ ԿԱՄ ՍԻՐՈՅ ՃԱՇ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Մա­տաղ» կը նշա­նա­կէ՝ ուխ­տի ոչ­խար, զոհ կամ զո­հի ճաշ։ Իսկ «Սի­րոյ սե­ղան» ա­սա­ցուած­քը կը հա­մա­պա­տաս­խա­նէ «ա­գապ» յու­նա­րէն բա­ռին՝ որ կը նշա­նա­կէ՝ սէր, որ կը հան­դի­պինք Աս­տուա­ծա­շուն­չի Եօ­թա­նաս­նից յու­նա­րէն թարգ­մա­նու­թեան մէջ՝ որ գե­րա­զան­ցա­պէս կ՚ակ­նար­կէ «զգա­յա­կան սէ­րը»։ «Agape» կ՚ար­տա­յայ­տէ Քրիս­տո­սի սէ­րը կամ քրիս­տո­նեա­նե­րու սէ­րը՝ ի­րա­րու նկատ­մամբ։

ՍԱՌԸ ՍԱՌՈՎ ՀԱԼԵՑՆԵԼ

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ե­ղա­նա­կի խորհր­դա­նիշն է ձիւ­նը եւ ա­հա­ւա­սիկ ձիւ­նը կ՚իջ­նէ մեծ ինք­նավս­տա­հու­թեամբ եւ կը տե­ղա­ւո­րուի հետզ­հե­տէ ո՛ւր որ մա­կե­րես մը գտնէ։ Եւ խե՜ղճ ձիւ­նը կը կար­ծէ, թէ իր այս հա­մայ­նա­տա­րած տի­րա­պե­տու­թիւ­նը տե­ւա­կան պի­տի ըլ­լայ եւ յա­ջո­ղու­թեամբ պի­տի պսա­կուի։ «Խե՜ղճ ձիւն», այս ի՜նչ պա­րապ մտա­ծում, ի՜նչ խա­բէու­թիւն, աշ­խար­հի վրայ տե­ւա­պէս մնալ, ան­վերջ տի­րա­պե­տել…։

Էջեր