Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ներկայ դարուս մէջ, գիտութեան եւ քաղաքակրթութեան ընծայած առիթներէն օգտուիլ անշուշտ որ բանական է եւ մարդկային մտքին բնական մէկ արտայայտութիւնն է։ Ան որ կը խուսափի նորութիւններէ, արդիական գործիքներու գործածութեան օտար եւ հեռու կը մնայ, ամենէն պարզ խօսքով, «յետամնաց», «անյառաջադէմ» եւ մինչեւ իսկ «յետադէմ» կ՚անուանուի։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Խաչանիշ»ը՝ Քրիստոսի կնիքը կը ներկայացնէ, որ Իրեն կը պատկանի եւ Իրեն պիտի պատկանի։ Ան կը նշանակէ նաեւ «փրկութեան այն շնորհ»ը՝ զոր Քրիստոս համայն մարդկութեան համար ձեռք ձգեց Իր Խաչով։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդկային կեանքի մէջ սիրտը շատ կարեւոր դեր մը կը խաղայ, քանի որ մարդուս ամբողջ կեանքը կախում ունի սիրտէն։ Այս պատճառով է որ հոգեւոր աւանդութիւնը շեշտ կը դնէ սրտին վրայ՝ որ «խո՛րքն է էակին»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մեծ պահքի չորրորդ Կիրակին, Ճաշու ժամուն կարդացուած Աւետարանի հատուածին սկիզբը կը գտնուի «Տնտեսի առակ»ը (ՂՈՒԿ. ԺԶ 1-13)։
Արդարեւ, ուշագրաւ հատուած մըն է «Տնտեսի առակ»ը՝ իր բովանդակութեամբ, իմաստով եւ տուած դասով։ Եւ այս հատուածին պատճառով, Մեծ պահքի այս չորրորդ Կիրակին կոչուած է «Տնտեսի Կիրակի»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Քեզ ո­րո­վայ­նի մէջ չստեղ­ծած քեզ գիտ­ցայ, դուն Քու մօրդ ար­գան­դէն չե­լած քեզ սրբե­ցի» (Ե­ՐԵՄ. Ա 5)։
­Կան մար­դիկ, ո­րոնք կար­ծես նա­խօ­րօք ո­րոշ նպա­տա­կի մը ծա­ռա­յե­լու, յա­տուկ ա­ռա­քե­լու­թեան մը հա­մար ծնած են։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Երախտագիտութիւնը մարդկային ազնիւ զգացում մըն է՝ որուն միջոցով բարեկամական կապեր իմաստ կը ստանան, եւ մարդկային յարաբերութիւնները աւելի բարձր մակարդակի մը վրայ հետզհետէ կը զարգանան։ Արդարեւ, երախտագիտութիւնը սերտօրէն կապուած է մարդուս նկարագրին հետ, այնպէս որ արժանապատուութեան գիտակցութեան ստուգանիշը կարելի է համարել զայն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մար­դիկ, ընդ­հան­րա­պէս անհ­նա­զան­դու­թիւ­նը, ան­հա­ւա­տար­մու­թիւ­նը՝ ա­նիշ­խա­նա­կան եւ ինք­նագ­լուխ ապ­րուած կեան­քը նա­խա­պա­տիւ կը սե­պեն։
Ա­սի­կա կու գայ այն սկզբնա­կան անհ­նա­զան­դու­թե­նէն՝ որ իր ճի­րան­նե­րուն մէջ ա­ռաւ Ա­դա­մը, եւ ան են­թար­կուե­ցաւ ի­րե­րա­յա­ջորդ մեղ­քե­րու հո­սան­քին, եւ մարդ­կա­յին բնու­թիւ­նը հետզ­հե­տէ՝ սե­րուն­դէ՜ սե­րունդ վա­րա­կուե­ցաւ այդ ախ­տէն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Վերնագիրը «Տարբեր գրութիւն մը» արձանագրեցինք այս գրութեան, քանի որ միշտ կը գրէինք տան մեր աշխատասենեակին մէջ։ Իսկ այս անգամ, կը գտնուինք երիտասարդներու հաւաքուած վայրի մը մէջ՝ մեր սիրելի՜ Արարատին եւ Անէթին հետ։ Իրենք տարուած են համակարգիչով կարդալու եւ գրելու, ինչպէս մեր շուրջ գտնուող երիտասարդներ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Կատարեալ ըլլալ» եւ «կատարելութեան ձգտիլ». այս երկու վիճակները թէեւ արտաքնապէս մերձիմաստ, բայց ըստ էութեան իրարմէ բոլորովին տարբեր գոյավիճակներ են։ Ուստի կատարելութիւնը մարդուս համար նպատակ մը, հեռանկար մը կամ բարձրագոյն գաղափար մըն է՝ որուն կը ձգտի մարդ, պէ՛տք է ձգտի, բայց բացարձակ կատարելութեան հասնիլ գրեթէ անկարելի՛ է, ինչպէս մարդ չի՛ կրնար հասնիլ հորիզոնին, որուն որչափ մօտենալ փորձէ, ան այնքան կը հեռանայ իրմէ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մեծ պահքի շրջանի երրորդ Կիրակին, աւանդաբար կը կոչուի «Անառակին», Ճաշու Աւետարանին՝ «Անառակ որդիին առակը» հատուածին (ՂՈՒԿ. ԺԵ 11-32) հետեւողութեամբ։ Արդարեւ, այս հատուածին կից «կորսուած ոչխար»ին եւ «կորսը-ւած դրամ»ին առակներուն պատճառով, այս երրորդ Կիրակին կոչուած է նաեւ «Կորուստնե՛րու Կիրակի»։