Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ստորեւ, կը շարունակենք ներկայացնել Տիրան Չրաքեանի «Ինտրա» բանաստեղծական-մտածողական շունչով գրուած արձակներէն նմոյշ մը։
Հատուածը կը ներկայացնենք բնատիպին բոլորովին հաւատարիմ մնալով։ Արդարեւ, Ինտրա յաճախ բառերը ձեւափոխած է ազատօրէն՝ յստակ նպատակով։ 

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Տիրան Չրաքեան (1875-1921) ծանօթ է՝ «Ինտրա» ծածկանունով, ծնած է Կ. Պոլիս, ուսումը ստացած է Պոլսոյ հայկական վարժարաններուն, ապա՝ Պոլսոյ եւ Փարիզի գեղարուեստից դպրոցներուն մէջ, իբր նկարիչ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ազատութիւն» եւ «օրէնք», երկու արժէքներ, որոնք կը կանոնաւորեն թէ՛ անհատական եւ թէ հաւաքական կեանքը։ Ուստի մարդ կ՚ապրի «ազատ», բայց միշտ հպատակ «օրէնք»ի տրամադրութիւններուն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մանաւանդ ներկայ օրերուն բժիշկին եւ բժշկութեան  կարեւորութեան կ՚անդրադառնան մարդիկ եւ կը վկայեն անոնց կարեւորութեան մարդկային կեանքի մէջ։
Բժիշկը կարեւոր դեր մը կը խաղայ մարդկային անհատական կեանքին մէջ եւ անշուշտ հաւաքական՝ ընկերային կեանքի մէջ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ապագան յստակ տեսնելու համար պէտք է յաճախ անցեալին ակնարկ մը նետել։ Մենք ալ այս ուղղութեամբ յաճախ կը թղթատենք մամուլի հին էջեր, գիտնելու համար թէ ի՜նչեր պատահած են անցեալին, եւ մասամբ բաղդատել անոնք ներկայի դէպքերու հետ եւ այդ բաղդատութեան շնորհիւ որոշել ապագան։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Իմաստութիւն» իր ամենալայն առումով կը նշանակէ՝ հմուտ, խոհեմ, հեռատես ըլլալ, հանճար, մտացիութիւն։ Իմաստութիւնը, այս իմաստով կ՚ենթադրէ ծայրագոյն գիտութիւն, հմտութիւն եւ փորձառութիւն, որոնց միջոցով մարդ կրնայ ուղիղ գործել, կատարեալ ըլլալ եւ լուծումներ գտնել հարցերու, յաղթահարել դժուարութիւնները, տոկալ նեղութիւններու։

ՄԱՇՏՈՑ ՔՀՆՅ. ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Սուրբ Օգոստինոս Աւրելիոս Եկեղեցւոյ մեծագոյն հայերէն մին է։ Ան ծնած է Ափրիկէի Տագաստէ քաղաքը՝ նախկին Նումիտիան, այժմ՝ Ալճերիա։ Ան իր երիտասարդական տարիներուն բարոյական գետնի վրայ անկարգ կիրքերու յանձնուեցաւ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բնութիւնը՝ Աստուծոյ ձեռագործն է եւ ուստի «բարի» է ե՛ւ «գեղեցիկ»։ Արդարեւ, գեղեցկութիւնը՝ «անկեղծութիւն» է եւ փոխադարձաբար, անկեղծութիւնը՝ գեղեցկութի՛ւն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ահաւասիկ, հետաքրքրական միջադէպ մը՝ երաժշտական աշխարհի մեծագոյն թենորին՝ Էնրիքօ Քարուսոյի կեանքէն, ուր կը յայտնուի հանճարին սղագին արժէքը։
Երգապնակներ պատրաստող երկու ճարտարագէտներ ապշահար եղած են իրենց առջեւ կանգնող մարդուն յանդգնութենէն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Վա՜յ աշխարհին, քանի գայթակղութիւնները անպակաս են հոն։ Գայթակղութիւններ անպայման պիտի պատահին, բայց վա՜յ այն մարդուն, որուն ձեռքով ուրիշներ գայթակղութեան մէջ կ՚իյնան» (ՄԱՏԹ. ԺԸ 7)։