Հոգե-մտաւոր

ՈՒՐԱԽ ԵՂԷ՛Ք…

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

​Պօղոս առաքեալ կը գրէ. «Ուրախ եղէք, նորէն կ՚ըսեմ, ուրախ եղէ՛ք»։ Արդարեւ, ամէն պարագայի, ամէն հոգեվիճակի մէջ եւ միշտ ուրախ ըլլալ դիւրին չէ, նոյնիսկ անկարելի, քանի որ կեանքը յաճախ անակնկալներով եւ թէ նեղութիւններով, դժուարութիւններով լեցուն է։

ԳԱՂԹԱԿԱՆՆԵՐԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Գուցէ շատեր լսած չըլլան հայ պատմաբան ու վիճակագիր Ա-Դո-ի մասին (իսկական անունով Յովհաննէս Տէր-Մարտիրոսեան), որ հասարակական գործիչ ըլլալով հանդերձ իր ժամանակը տրամադրած է գրելու հայ ժողովուրդի տնտեսական, ընկերային եւ ազգագրական պայքարի իրավիճակներուն մասին:

ՄԱՀԸ ՄԻ՛ՇՏ ՅԻՇԻՐ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Նախապէս մի քանի յօդուածներու մէջ խօսած ենք ուսուցիչի կարեւորութեան մասին, յստակ տարբերութիւն դնելով դասատուին եւ ուսուցիչին միջեւ. ուսուցիչի մը ազդեցութիւնը կրնայ ամբողջութեամբ փոխել աշակերտի մը կեանքը, հեռանկարն ու նպատակները, ունին ուժը փոխելու աշակերտի հայեացքն ու իմաստաւորելու իրենց ձգտումները, ձգելով տպաւորութիւններ, որոնք կը ձեւաւորեն թէ՛ անձը եւ թէ ապագան:

ՀՈՆ ՈՒՐ ՀԱՒԱՏՔ ԿԱՅ, ՀՈՆ ԵՐԲԵՔ ՎԱԽ ՉԿԱ՛Յ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Չարին անդոհը ատելութիւն եւ խորշանք կը պատճառէ, գալիք չարիքն ալ՝ վա՛խ։ Այս շարժումը կը յանգի առկայ չարին պատճառած տխրութեամբ կամ անոր հակադրող բարկութեամբ։

ԱՌԱՋԻՆ ՎԱՍՏԱԿԱՒՈՐ ԳՈՐԾԻՉԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂ­ԼԵԱՆ

Յաճախ ըսած ենք ու կը կրկնենք, որ մեր ազգին մէջ կան անուններ, որոնք հակառակ իրենց անձնուէր գործունէութեան՝ մնացած են շուքի տակ եւ երբեք չեն արժանացած այն պատիւին ու գնահատանքին՝ որուն արժանի են, այդ իսկ պատճառով ժամանակ առ ժամանակ, պիտի գրենք անոնց մասին, ոգեկոչելու անոնց անմահ յիշատակն ու մեծարելու այն գործունէութիւնը, որուն համար տիւ եւ գիշեր տքնած ու աշխատած են:

ԿՈՄԻՏԱՍՆ ՈՒ ՊՈԼԻՍԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Կոմիտաս Վարդապետի կեանքին ու գործունէութեան մէջ մեծ տեղ ունի Պոլիսը, թէեւ կը շարունակուի հարցական մնալ անոր դրական կամ ժխտական ազդեցութիւնը։ Կոմիտաս Վարդապետ եթէ Պոլիս չապրէր, գուցէ հոգեկան այդ հիւանդագին վիճակը չ՚ունենար. թէեւ իր ժողովուրդի զաւակներուն ցաւը խորապէս, անշուշտ, պիտի ազդէր, սակայն անմարդկային չարչարանքներու տեսարաններուն ականատես պիտի չըլլար:

ԲԱՐՈՅԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ազատութիւնը մարդկային արժանապատուութեան ստուգանիշն է, որ մարդս «բարոյական անձ» կ՚ընէ։ Մարդը երբ կը գործէ ինքնակամ կերպով, ան, այսպէս ըսելու համար, հա՛յրն է իր արարքներուն։

ՉԵՄ ՈՒԶԵՐ ՁԵԶ ՀԵՏ ԽՕՍԻԼ…

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն աւելի քան դար մը առաջ, 1915 թուականին աշնանավերջին մեծագոյն երաժիշտներէն Կոմիտաս Վարդապետ ձերբակալուելէ եւ աքսորի ճամբան բռնէ ետք կ՚ունենայ հոգեկան խանգարումներ եւ կը տեղափոխուի Շիշլիի դաշտերուն մէջ գտնուող «Օփիթալ Տը-Լա-Փէ» ֆրանսական մասնաւոր հիւանդանոցը, որուն մէկ մասը յատկացուած էր հոգեկան խանգարում ունեցող հիւանդներուն:

Էջեր