Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ստորեւ կը շարունակենք ներկայացնել Մաղաքիա Արք. Օրմանեանի «Համապատում»ին նախաբանը՝ ուր պիտի գտնենք եւ վերյիշենք ճշմարտութիւններ՝ որոնք յաճախ կ՚անտեսուին…

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Սփիւռքի մէջ տարածուած է այն համոզումը, որ մեր Հայաստանի հայորդիները ծոյլեր են եւ անոնց մեծագոյն հաճոյքը գինեմոլութիւնն է: Հայաստանի մէջ տիրող աղքատութիւնը եւս շատ շատեր կը վերագրեն գինեմոլութեան այդ ախտին:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մաղաքիա Արք. Օրմանեանի «Համապատում»ը ծանօթ է բոլորիս։ «Համապատում»ի նախաբանը անգամ մը եւս կարդալ, կը յուսամ, այնքան օգտակար պիտի ըլլայ, որքա՛ն ամբողջ գիրքը կարդալը։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Վերջերս ականատես եղայ երեւոյթի մը. եօթը տարեկան մանուկի մը մայրը խստութիւն բանեցնելով կը փորձէր արդէն իսկ 4 ժամ դաս ընող իր մանուկը համոզել ժամ մը եւս դասերուն տրամադրել, որուն դիմաց մանուկը բարձրաձայն լալով կ՚առարկէր:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Պետրոս Դուրեան, ծնած է 1851 թուականին, Սկիւտար եւ մահացած՝ շատ երիտասարդ՝ 1872-ին նոյն թաղը։ Ան եղած է ամենասիրելի դէմքերէն Հայ գրականութեան՝ իր դժբախտութեամբ, հանճարով, իր ժամանակի Պոլիսը հարազատօրէն արտայայտելու փաստով։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ամէն ժամանակաշրջան ունեցած է իր անգիր օրէնքներն ու համոզումները՝ որոշելու համար, թէ որո՞նք են տղայ մը կամ աղջիկ մը «լաւ» ու «աղէկ» փեսացու կամ հարսնացու դարձնելու եւ այդ յատկութիւններու փնտռտուքն է, որ անձ մը կը զատորոշէ ուրիշներէ:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Դատարկութիւնը միշտ անորոշութիւն եւ անհամապատասխան միտք մը կը ստեղծէ», կ՚ըսէ Titus Lucretius Carus (Ն.Ք. 98-55), «De Rerum Natura»ին մէջ։
Արդարեւ, ծուլութիւնը՝ դատարկութիւն կը ստեղծէ, իսկ դատարկութիւնը՝ անորոշութիւն եւ անվստահութի՛ւն։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Վերջին տասնամեակին մարդկութիւնը թերթերու գոյութիւնը ապահովելու եւ անոնց կաղացող ընթացքին գոյութիւն տալու համար որդեգրեց հիասքանչ լուծում մը, որ ըստ երեւոյթին բաւականի՜ն երկար ժամանակ մեր հասարակութեան կողմէ պիտի շարունակուի ի գործ դրուիլ եւ ինչո՞ւ չէ, հաւանաբար ժամանակ մը ետք նոյն այդ նպատակին համար է, որ թերթերը պիտի շարունակեն հրատարակուիլ:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդիկ կը քալեն ճամբու մը վրայ, որ «կեանք» կը կոչեն։ Ճամբու մասին անոնք որքան ալ որոշումներ տան, որքան ալ ծրագիրներ ծրագրեն՝ ո՛չ մարդիկ կը փոխուին եւ ո՛չ ալ ճամբաները։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն 115 տարիներ առաջ՝ 1908 թուականին վերացաւ գրաքննութիւնը եւ մարդիկ գրական գետնի վրայ որոշ անկախութիւն մը ունենալ կարծեցին եւ սկսան այդ թուականը յիշել՝ որպէս «Մամուլի ազատութեան տարի», սակայն իրական գետնի վրայ այդ բոլորը լոկ վերացական համոզումներ էին, իրականութենէ կտրուած: