Արխիւ
Պաքուի մէջ հայոց դէմ կազմակերպուած ահաւոր ջարդերէն ի վեր արդէն անցած է երեք տասնամեակ:
Հայաստանի պետական աւագանին այցելեց Ծիծեռնակաբերդ - Վեհափառ Հայրապետը աղօթք արտասանեց զոհերուն համար:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Ընթացիկ տարուան առաջին օրերուն միջազգային բաւական մեծ լարում ստեղծած զարգացումները կրնային յանգեցնել այնպիսի տարողունակ պատերազմի մը, որ միայն Իրանի, Իրաքի կամ Միացեալ Նահանգներու Մերձաւոր Արեւելք գտնուող ուժերուն միջեւ ըլլալիք պատերազմէն շատ աւելի մեծ տագնապ մը դառնալ։ Բայց եւ այնպէս, նոյն կարեւոր խաղացողները ընկալելով իրավիճակին վտանգաւորութիւնը անմիջապէս «կը փոխէին» իրենց ընդհանուր տեսակէտը եւ հանդէս կու գային բոլորովին այլ ձեւաչափի ընկալումներով։
Պատրիարքական Աթոռի նորընտիր գահակալ Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեանի գահակալութեան փառաշուք արարողութեան եւ անդրանիկ մեծահանդէս Ս. Պատարագի արձագանգները կը շարունակուին համայնքային կեանքէն ներս։ Հաւատացեալ ժողովուրդը բարի տրամադրութիւններով եւ աղօթակից սրտով հոգեւոր հրճուանք կ՚ապրի՝ մեր ազգային-եկեղեցական կեանքէն ներս սկսած նոր շրջանին բերումով։
Յայտնի պարուսոյց Ժուլիա Մութլուի կողմէ գլխաւորուած պարախումբի «Աւանդական ծիսակատարութիւն»ը երէկ երեկոյեան կրկնուեցաւ՝ արժանանալով գեղարուեստասէրներու անմիջական հետաքրքրութեան։ Այս ծրագիրը կեանքի կոչուած է Ժուլիա Մութլուի մականին ներքեւ եւ Արամ Կոստանեանի բեմադրութեամբ։
ՀԱՅՃԱՐ-ը, որ մեր համայնքի մասնագիտական գլխաւոր կազմակերպութիւններէն մին է, 2020 թուականը դիմաւորեց մասնաւոր ընդունելութիւնով մը, նաեւ ընդհանուր ժողովի գումարմամբ։ Այս կազմակերպութիւնը արդէն դարձած է 13 տարեկան եւ տարեմուտի առիթով կազմակերպուած հաւաքոյթին ժամանակ հատուեցաւ նաեւ կարկանդակ մը։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը վերջին օրերուն վեհարանի հանդիսութիւններու դահլիճին մէջ հանդիպում մը ունեցաւ՝ 7 Հայորդեաց տուներու ոլորտային զանազան դասարաններու եւ Մանրանկարչութեան կեդրոնի սաներուն հետ։ Հարկ է նշել, որ Հայորդեաց տուները կը գործեն Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի եւ Հայկական բարեգործական ընդհանուր միութեան (ՀԲԸՄ) հովանիին ներքեւ։
Գրեց՝ ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
«Հալէպ. առաջին կայարան. Մանկութիւն ունեցող տղու մը յուշերը» խորագրով հատորը հեղինակին՝ Զաւէն Խանճեանին ծննդավայր Հալէպի մասին է: Այս գիրքը տպագրուած է սուրիական պատերազմի սկզբնական շրջանին՝ 2012 թուականին:
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Ինչպէս կենաց ծառը Ադամին կ՚ընէր, եթէ կերած չըլլար գիտութեան պտուղէն, կրնա՞յ ըլլալ, որ կինը ուրիշ տեղէ լսած ըլլար Մովսէսի օրէնքներէն կեանքի ծարաւի յատկութեան մասին: Հետեւաբար յայտնի է, թէ գիտութեան պտուղը չորս բանով վնասեց Ադամին. նախ՝ որովհետեւ կարօտ դարձաւ բոլոր պիտոյքներուն:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Մարդ էակը կոչուած է մի՛շտ յառաջդիմելու, զարգանալու եւ միշտ աւելի լաւին, կատարեալին հասնելու։ Եւ այս բոլորը կարելի է ամփոփել կամ խտացնել մէկ վիճակի մէջ, որ է «յաջողութի՛ւն»։
Թիֆլիզի մէջ Վրաստանի Կրթութեան, գիտութեան, մշակոյթի եւ մարմնակրթութեան նախարարութեան հանդիսութիւններու սրահին մէջ տեղի ունեցաւ Յովհաննէս Թումանեանի երեք նոր գիրքերու շնորհանդէս, նաեւ՝ Թումանեանի եւ Կոմիտաս Վարդապետի 150-ամեայ յոբելեաններուն նուիրուած ձեռնարկներու ամփոփում:
Սուրբ Գրոց ընկերութեան Եւրոպայի եւ Մերձաւոր Արեւելքի երկիրներու մասնաճիւղերու տնօրէններուն տարեկան հաւաքը տեղի կ՚ունենայ Իսթանպուլի մէջ:
Մասնակիցներու շարքին են՝ Տ. Եզնիկ Արքեպիսկոպոս Պետրոսեան եւ Տքթ. Հրայր Ճէպէճեան:
Աւելի քան տասնամեակ մը վերջ այլեւս թափուր չէ Պոլսոյ Աթոռը: Թուրքիոյ հայոց 85-րդ պատրիարքի ընտրութեան գործընթացը շաբաթավերջի արարողութիւններով պաշտօնապէս հասաւ իր աւարտին: Նորընտիր գահակալը կատարեց երդումը, ստացաւ ասան եւ գահ բարձրացաւ Գումգաբուի Սուրբ Աստուածածին Աթոռանիստ Մայր եկեղեցւոյ մէջ, ուր մատոյց անդրանիկ Սուրբ Պատարագը: Թրքահայութիւնը կ՚ողջունէ իր տարեգրութեանց մէջ սպիտակ էջի մը բացուիլը: Ամենապատիւ Սրբազան Պատրիարք Հայրը առաքելութեան ձեռնարկեց՝ Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ, համաքրիստոնէական ընտանիքի, Թուրքիոյ Հանրապետութեան զօրակցութեամբ ու մեր համայնքի ջերմ վերաբերմունքով: Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը Հայրապետական սրբատառ կոնդակով արքութիւն շնորհեց Նորին Ամենապատուութեան:
Յանուն Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ. ամէն։ Տեառն մերոյ եւ Փրկչին՝ Յիսուսի Քրիստոսի ծառայ Սահակ Եպիսկոպոս, միաբան՝ Պատրիարքական Աթոռոյս Պոլսոյ եւ Սրբոյ ուխտին նախամեծար Մայր Աթոռոյ Սրբոյ Էջմիածնի, կամօքն Աստուծոյ եւ ընտրութեամբ ազգիս կոչեցեալ յԱթոռ Պատրիարքութեան Կ.Պոլսոյ՝ ապաւինեալ յօգնականութիւն շնորհաց Բարձրելոյն եւ ի ներկայութեան հոգեւորական եւ աշխարհական պատգամաւորաց եւ ժողովրդեան՝ հրապարակաւ ուխտեմ բոլորապտուղ նուիրմամբ եւ հաւատարմութեամբ ընծայել զանձն իմ յառաջնորդութիւն մերազն ժողովրդեան ի ճանապարհս առաքինութեան եւ արդարութեան, ըստ աստուածադիր օրինաց եւ Թուրքիոյ Հանրապետութեան սահմանադրութեան եւ ուղղափառ վարդապետութեան Քրիստոնէական կրօնի, ըստ մերոյս Եկեղեցւոյ դաւանութեան, ի պահպանութիւն եւ ի պաշտպանութիւն կրօնական, համայնքային, ընկերային եւ բարեսիրական հաստատութեանց իրաւանց։
Ծէսի ամբողջ հարստութեան, արարողակարգային ամբողջ ճոխութեան մթնոլորտին մէջ, Ամենապատիւ Տ. Սահակ Պատրիարքի գահակալութեան արարողութիւններուն ժամանակ իսկապէս շատ ուշագրաւ հնչեց պատգամ մը։ Աթոռանիստ Մայր եկեղեցւոյ խորանէն այդ պատգամը յիշեցուց Տ.Տ. Պարթոլոմէոս Ա. Ուղղափառաց Տիեզերական Պատրիարքը։
Գումգաբուի Սուրբ Աստուածածին Աթոռանիստ Մայր եկեղեցւոյ երէկուան հանդիսաւոր Սուրբ Պատարագի յիշատակութեան պահուն առաջին անգամ նշուեցաւ Ամենապատիւ Տէր Սահակ Բ. Սրբազան Պատրիարք Հօր անունը: Հոգեհանգստեան պաշտօն կատարուեցաւ երանաշնորհ Տ. Մեսրոպ Արք. Մութաֆեանի համար:
«Աղօթեցէք, որ միշտ ունենամ Աստուծոյ երկիւղը իմ մէջս։ Ներելը եւ ներուիլը Յիսուսի ժառանգ թողած մեծագոյն ուսուցումն է», ըսաւ Նորին Ամենապատուութիւնը անդրանիկ քարոզին:
Կրօնական ժողովի ատենապետ, Պատրիարքական Աթոռի լուսարարապետ եւ դիւանապետ Տ. Թաթուլ Ծ. Վարդապետ Անուշեանի խօսքը՝ ասայի յանձնման պահուն:
«Ազգային ու եկեղեցական արժէքները պահպանող զէնքը թող հանդիսանայ այս ցուպը։ Գթալով հսկեցէք նաեւ ձեր անառակ որդիները ու դրան առջեւ սպասեցէք իրենց վերադարձին՝ ամուր գրկելու համար զիրենք»:
Ամենապատիւ Սրբազան Պատրիարք Հօր պատգամը՝ Սուրբ Աստուածածին Աթոռանիստ Մայր եկեղեցւոյ մէջ, գահակալութեան պատմական արարողութեան ընթացքին:
«Ունիմ անձնական երախտիքի խոշոր բաժին մը Նորին Սուրբ Օծութիւն Տէր Տէր Գարեգին Բ. Սրբազնագոյն Կաթողիկոսին համար: Ինքն էր, որ գնահատեց իմ տաղանդն ու կարողութիւնները եւ ծառայութեան ընդարձակ դաշտ մը բացաւ իմ առջեւ, քաջալերեց եւ նեցուկ կանգնեցաւ այն բոլոր աշխատանքին ու առաքելութիւններուս, որոնք դարձան կեանքիս ամենէն արդիւնաւէտ տարիները Հայաստանի մէջ: Ի վերջոյ զիս եպիսկոպոսացնելով հոգեւոր ծնող դարձաւ: Իր շինարարական աշխուժութիւնը եւ անխոնջ աշխատասիրութիւնը միշտ տպաւորեցին զիս եւ ներշնչեցին խորապէս։ Սուրբ Էջմիածնի Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսութիւնը, որ Մայր Աթոռն է Լուսաւորիչեան մեր հաւատքին եւ միւս բոլոր աթոռները կը սերին իրմէ պատմական ածանցումով: Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. Սրբազնագոյն Վեհափառ Հայրապետին մեր եւ մեր միաբանութեան սիրոյ հաւատարմութիւնը կ՚ուղարկենք»:
Սիրելի Սրբազան Պատրիարք,
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնէն Հայրապետական Մեր օրհնութիւնը կը յղենք Ձեզի՝ Առաքելական մեր Սուրբ Եկեղեցւոյ վաստակեալ սպասաւորիդ:
Շուրջ երեք տասնամեակ, իբրեւ կուսակրօն հոգեւորական, Դուք Քրիստոսը կը վկայէք տէրունապատուէր Ձեր առաքելութեամբ եւ Տիրոջ կենարար խօսքի քարոզչութեամբ՝ հոգեւոր սնունդ մատուցելով հաւատաւոր մեր ժողովրդին եւ արդիւնաշատ սպասաւորութեամբ առաւել լուսաւոր դարձնելով Առաքելական մեր Սուրբ Եկեղեցւոյ անդաստանը:
Թուրքիոյ Կաթողիկէ հայոց վիճակաւորը աւարտեց երկօրեայ բարձրաստիճան շփումները մայրաքաղաքի մէջ:
Զեքիեան Գերապայծառ Անգարայէ վերադարձին ընդունուեցաւ նաեւ Խորհրդարանի նախագահ Մուսթաֆա Շենթոփի կողմէ:
«Որոնումներու մէջ սերունդ մը. Մերօրեայ Իսթանպուլի մէջ հայկական լիսէէ շրջանաւարտ երիտասարդներ»:
Հաքան Եիւճէլ եւ Ումուր Ետիքարտէշ ասուլիսի մը մասնակցեցան Կեդրոնական սանուց միութեան երդիքին տակ: